vrijdag 18 november 2016

Keukentafelgespreken

De afgelopen twaalf jaar heb ik voor mijn werk  heel wat inkijkjes mogen nemen in het leven van andere mensen, met name ouderen. Want elk artikel dat ik schrijf, wordt vooraf gegaan aan een interview. ‘Keukentafelgesprekken’ worden ze ook wel genoemd, en in 80 % van alle gevallen vinden ze ook echt aan de keukentafel plaats. Met geblokte kleedjes en wel…
 
 
Laatst moest ik een 83-jarige meneer interviewen over zijn ervaringen met personenalarmering. Ik zat nog niet goed en wel en de verhalen over de oorlog kwamen naar boven. Ik luisterde er aandachtig naar, maar na een tijdje probeerde ik toch tot het onderwerp van het artikel te komen. “U gebruikt sinds kort personenalarmering?” Hij keek me even verstoord aan. “Ach, dat stomme ding, dat ligt naast mijn gebit in de badkamer, ... onaangeraakt.” En hij lachte vervolgens zijn mond bloot, stond op en met zijn stok liep hij de kamer uit. Ik had verwacht dat hij het alarmerings-apparaatje ging halen om er alsnog over te praten, maar hij kwam terug met een stapel fotoalbums onder zijn arm. En we gingen door over de oorlog...

Of die meneer van bijna negentig die jaren ondergronds in de mijn had gewerkt. Ook daar kwam ik niet tot de kern van wat mijn verhaal moest worden. Hij bleef terugkeren naar de ondergrondse gangen, naar het stof en de kameraadschap daar beneden, ver van de buitenwereld. Hoe hij thuiszorg ervaart? Prima hoor! Weet je, vroeger was dat nog allemaal niet….


Laatst dacht een man dat ik van het thuiszorgteam was. “Komt u me douchen?” vroeg hij. Ik vertelde dat ik hem wat vragen zou stellen, zoals eerder met hem afgesproken. “Oh, u bent de schrijfzuster” zei hij en zwaaide de deur voor me open. 

Die term gebruik ik sindsdien vaker: schrijfzuster. En dat spreekt meteen tot de verbeelding. Een zuster die  opschrijft wat anderen vertellen, dat vinden de meesten veel leuker dan douchen of steunkousen aantrekken.

Elke keer verbaas ik me hoeveel deze generatie heeft meegemaakt. En dan begrijp ik ook goed dat ze daarover willen vertellen. Tegelijk vraag ik me af wat mijn generatie, veertigers zoals ikzelf, later gaat vertellen over ‘vroeger’? We hebben geen verhalen over  hongersnood of onderduiken. We kunnen niet vertellen over hoe het voelt om de was te doen voor 10 kinderen met behulp van een schrobbordje.
Wij kunnen wél vertellen over de Arbowet en dat we aangepaste stoelen kregen bij rugklachten. Of de commotie op kantoor als het koffiezetapparaat kapot was. Of misschien maakt die oude typemachine wel indruk en het feit dat je helemaal opnieuw moest beginnen bij een tikfout.

De schrijfzusters van de toekomst zullen het allemaal te horen krijgen...

 

33 opmerkingen:

  1. Ik ben nu 52 en mijn dochters vinden het al niet voor te stellen dat ik vroeger op school geen mobiel had. Wij hadden 1 telefoon..in de woonkamer. Dus als je had willen geiten met je vriendin dan luisterde iedereen mee. Nee, dat deed ik niet. Bovendien kostte het geld en dat kon beter besteed worden dan aan een gesprekje. Dus pakte je de fiets en ging je naar elkaar toe maar natuurlijk niet elke dag...of 10 keer per dag ;) Dat soort dingen...ook wij zullen vast indruk maken maar wel anders inderdaad. Mijn ervaring is dat de oudere generatie nooit gewend zijn aan het vertellen over wat hun bezighoudt. Ze moesten hard werken, grote gezinnen en vaak weinig geld. Maar dat gevoel is er...dus dat komt nu naar buiten....gelukkig. Onverwerkt verdriet of angst. Onze generatie is al meer open dus dan hoeft dat er later niet meer zo nodig uit...denk ik ;)
    Schrijfzuster...mooi beroep!
    Lieve groet Petra

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja nu je het zo schrijft hebben wij ook genoeg verhalen!!

      Verwijderen
  2. Bijna jammer,dat er luister-zusters zijn. Die de tijd hebben, om naar verhalen te luisteren. Jouw bezoek is die bekende druppel op de gloeiende plaat.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Mooi beschreven, ik zit er bijna bij. Ik herken het van alle huisbezoeken die ik vroeger (ja, dat is een verhaal) moest afleggen voor de uitvoering van de Algemene bijstandswet. Ik ben wel eens gebeten door een waakgans (!) en durfde de auto niet uit bij een afgelegen, vervallen boerderijtje met echte, loslopende waakhonden.
    Wat lief dat ik een Mantelzorgboekje krijg. Misschien is dat een kans om vanuit een andere invalshoek met mijn vader te zijn. Dank je wel, X

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wat komen er toch een prachtige verhalen uit de mond van de oudere generatie. Wanneer wij eenmaal zo ver zijn, hebben wij vast óók genoeg verhalen. Misschien niet zo spectaculair, maar daarom niet minder interessant toch?
    Over een telefoon met draaischijf, of de fax (waarmee een foto verstuurd kon worden. Ik vond het een wonder en geloofde er niéts van *Ü*).
    Maar ook het hebben van een 'penvriendin' en iedere ochtend naar de brievenbus lopen om te kijken of er een brief gekomen was.
    En het koeien melken met de hand en het verweiden (in een andere wei zetten) van de koeien , dat ging gewoon over de 'snelweg': alle auto's moesten maar even stoppen.
    Boeken vol kunnen er door iedere generatie geschreven worden, maar meestal gebeurt dat niet en verdwijnen al die verhalen.
    Gelukkig dat jij schrijfzuster bent! (Al zijn de verhalen misschien niet over het onderwerp waarvoor je bij de keukentafel ging zitten :-)
    Groetjes weer
    (Oeps, wat voel ik ineens oud!!!)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja de telefoon met draaischijf! En de fax met die vervelende pieptoon als het mislukt was, haha.

      Verwijderen
  5. Fijn weekend...schrijfzuster ...hihihihihi....❤️

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Schrijfzuster, mooi!
    Wij gaan later vast vertellen over doeMaar, d komst van het mobieltje en windows 10 oja en over dat wij nog zwarte piet hadden die ellendeling van een Trump enzovoort
    X Es

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja inderdaad... vroeger waren de pieten nog zwart... duh

      Verwijderen
  7. Geweldig hoe de senioren over vroeger kunnen vertellen, ik heb in mijn jaren bij de thuiszorg ook de nodige verhalen gehoord.
    Maar als wij die leeftijd hebben kunnen wij ook genoeg vertellen hoor, alleen al over buiten spelen en zonder computter of mobiel leven......
    Dat vinden de jongeren later onvoorstelbaar!
    Groetjes Gea

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Die verwondering zie ik nu al af en toe bij mijn dochter als ik over vroeger praat... of het feit dat ik 'maar' twee barbiepoppen had!

      Verwijderen
  8. Mooi woord/beroep: schrijfzuster!!!
    Mooie verhalen ook.......
    Goed weekend.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Zo heerlijk al die verhalen. Ik luister er graag naar.
    Op kantoor hebben we het er wel eens over hoe het vroeger allemaal was. WP en de ideale 'onder water' functie. Over Carbon papier. Over illustere oud collega's en memorabele personeelsuitjes. Een heel ander tijdsbeeld.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Carbon papier, dat heb ik nog veel gebruikt! En ja... onderwaterkijken F11, toch??

      Verwijderen
  10. Ik woon naast een 98-jarige dame. Die heeft ook heel wat te vertellen!! Ik weet precies hoe het leven van een arme griekse in een dorp, 100 jaar geleden eruit zag. Gelukkig ontbreekt het haar nu aan niets. Er is veel gebeurd in de laatste 100 jaar!!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat lijkt me heel bijzonder, verhalen van ouderen uit een ander land.

      Verwijderen
  11. Leuk stukje. Herkenbaar uit de 9 jaar die ik zelf fulltime bij de thuiszorg gewerkt heb. Ik was toen negentien jaar. Mijn vriendinnen vonden mijn werk maar saai, elke dag wassen en poetsen. Ik kon het hen maar niet aan het verstand brengen dat ik aan het einde van de dag niet dacht aan de badkamers die ik gesopt had maar aan de verhalen die ik gehoord had.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik wist niet dat jij ook in de thuiszorg hebt gewerkt, ja dan weet je precies hoe het gaat he?

      Verwijderen
  12. Eigenlijk zou je ook met die verhalen iets moeten doen, want ze zijn vaak zo mooi.

    Fijn weekend! Liefs, Ingrid

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Nu ik zelf 'ouder' word vind ik de verhalen van ouderen steeds boeiender worden. Ik luister graag naar ze want ze hebben inderdaad veel te vertellen. Fijn dat jij ook naar luistert en ze kan waarderen.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Mooi om een tegenhangend verhaal te lezen want zelf ik heb ik de schurft aan de keukentafelgesprekken die ik veel te vaak moet hebben voor mijn dochter en waar ik alsmaar opnieuw moet uitleggen wat ze mankeert en waarbij ze altijd zeuren over dat iets te duur is en waar ik regelmatig telefoontjes van krijg die alles vertragen en tot mijn extreme verbazing en door hen opgewekte boosheid ik zelfs gevraagd werd of de handicap van mijn dochter al over is. Dan denk ik vieze woorden en grom ik. En verstop ik me liever achter mijn fijne blogje ewaar geen narigheid als bureaucratie in bestaat.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat een vervelende ervaringen voor jou! Onze organisatie wil jij af van de bureaucratie en al dat papierwerk. Maar goed ook! Het gaat immers om de zorg!

      Verwijderen
  15. Oh wat leuk!!
    Zo herkenbaar je blog, als thuiszorg zuster hoor ik ook heel veel en ik bedacht dat ik daar meer mee wilde doen.
    Ik heb een cursus levensboek schrijven gevolgd en volgende week ligt als het goed is mijn eerste boek voor een lieve mevrouw op de mat..
    Mooi en waardevol om te doen, dus eigenlijk ook een schrijfzuster😀
    Mijn adres ga ik je snel mailen, ben heel benieuwd naar het boekje!!
    Dank je wel hoor...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat ontzettend leuk! Ik heb ooit een dame geinterviewd die levensverhalen voor ouderen opschreef. Heb je het echt laten drukken?

      Verwijderen
  16. Je zou een boek moeten schrijven over al die prachtige verhalen die jou hoort van die oudjes, zo bijzonder en eigen lijk mogen ze niet verloren gaan. XX Esther

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Wat heb jij toch een leuke job, je maakt van alles mee en maakt van je hobby schrijven ook nog eens je beroep heerlijk!
    Inderdaad de ouderen hebben veel te vertellen en door hun eenzaamheid zijn ze ook vlij als ze dat kunnen doen.
    Onze zoon doet sinds kort de studie toegepaste gerontologie en krijgt ook steeds met die doelgroep te maken.
    Wat vooral opvalt ze zijn zo dankbaar.
    Tijdens het eerste project moesten ze met hun groep op de dag vsn de ouderen een soort Geer en Goor actie organiseren.
    Vantevoren ook ouderen bezoeken en wensen opnemen,,,,hij kwam nergens snel weg en inderdaad de fotoboeken kwamen veel tevoorschijn.
    Die verhalen zouden zeker bewaard moeten worden.
    Mooi ruiten kleedje met nostalgische spulletjes trouwens!
    Fijn weekend!
    Groetjes Maia

    BeantwoordenVerwijderen
  18. Heerlijk dat woord : 'schrijfzuster', je kunt er trots op zijn zo genoemd te worden. Doordat ik de laatste jaren heel veel in het verzorgingshuis kom, hoor ik ook heel veel verhalen, soms ook wel veel dezelfde verhalen..... Je kunt echt merken dat de mensen graag willen praten en inderdaad dan komen de verhalen van vroeger en de foto's..... Ik kan er soms slecht wegkomen, maar dat geeft niet.
    Groeten, Janneke

    BeantwoordenVerwijderen
  19. Wat een mooie blog weer Lien, mooi dat je toch altijd met interesse en met geduld naar hun verhalen luistert. Jou kennende zul je met heel veel respect en geduld proberen tot de kern van jouw vraag te komen. Waardevolle job heb je!
    Gisteren las ik by the way opeens iets waar ik me nu stiekem al op verheug. Leukk! Dikke knuffels!

    BeantwoordenVerwijderen
  20. Carolien, de schrijfzuster, zo noem ik je voortaan in mijn gedachten.

    Ik bewonder je , mij lijkt het vooral dat je heel veel geduld nodig hebt bij je bezoeken. Hoedje af, hoor!

    BeantwoordenVerwijderen
  21. Fijn zulke verhalen, en ook belangrijk, om te weten dat het allemaal niet vanzelfsprekend is!

    BeantwoordenVerwijderen
  22. wat een mooie verhalen,mooi die oude mensen.

    BeantwoordenVerwijderen

Lief dat je een berichtje achterlaat!